Gdy ziemie, które Królestwo Pruskie zajęło w 1. rozbiorze Polski w 1772 r. znalazły się już pod pruskim panowaniem, ruszyła zakrojona na szeroką skalę akcja mająca na celu spisanie i opodatkowanie nowych ziem. W tym celu trzy komisje złożone z urzędników i mierniczych rozpoczęły spis katastralny, w którym zawarto bardzo szczegółowe dane. Pozwalają nam one nawet po 250 latach odtworzyć strukturę ludności i jej stan posiadania. O stopniu szczegółowości ankiet katastralnych niech świadczy chociażby to, że pytano nawet o to, ile mleka średnio dają krowy.

Posłuchajcie:

Odcinek 26. Kataster fryderycjański

Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz w Berlinie posiada w swoich zasobach zdigitalizowaną wersję kopii katastru kontrybucyjnego m.in. dla Okręgu Noteckiego (Netzedistrikt) i Prus Zachodnich (Westpreussen). Znajduje się ona TUTAJ

Literatura:

A. Groth, Prussian tax cadastre of 1772/1773, "Univesitas Gedanensis", R. 29, 2017, t. 53, s. 41-50;

Kataster Fryderycjański okręgu kościerskiego 1772/1773, pod red. A. Grotha, cz 1, Kościerzyna 2015, cz. 2, 2017.